- Editie 02
- Tutorial
- Kleurenleer
De kleurencirkel van Itten
Blauw + geel = groen?
De kleurencirkel vormt de basis voor elke liefhebber van tekenen en schilderen, en het is een nuttig hulpmiddel om te bepalen welke kleuren goed samengaan. De Zwitserse kunstenaar Johannes Itten is bekend geworden vanwege zijn kleurenleer. In deze tutorial laten we zien hoe je de kleurencirkel van Itten in de praktijk kunt toepassen. Ik heb zelf flink geworsteld met deze theorie. Het lijkt op het eerste gezicht logisch, voor de hand liggend en gemakkelijk te gebruiken. Echter, ik raakte gefrustreerd en verward.
Laat me je meenemen door de uitdagingen van deze kleurencirkel en hoe je er wel effectief gebruik van kunt maken.
Primaire kleuren
Geel, blauw en rood. Itten ontdekte dat nieuwe kleuren ontstaan door het mengen van deze primaire kleuren. In theorie zou je alleen deze kleuren nodig hebben om alle kleuren te mengen. Laten
we dit in de praktijk proberen:
Wat gebeurt er als je blauw en rood op de kleurencirkel van Itten mengt? Paars, toch? Niet helemaal: je krijgt een modderige paarse kleur. En wat als je blauw en geel mengt? Volgens de kleurencirkel van Itten zou je een mooie grasgroene kleur moeten krijgen, toch? Weer mis: je krijgt een beetje viezige donkergroene kleur.
Wat doe ik dan verkeerd?
Nou, je doet niets verkeerd. Alleen klopt de kleurencirkel van Itten wetenschappelijk gezien niet. Om echt goede kleuren te mengen, gebruik je geen rood, maar magenta. En geen blauw, maar cyaan.
Gek genoeg wordt de kleurencirkel van Itten nog steeds veel gebruikt als je zoekt naar kleurenleer op internet.
Er zitten goede elementen in deze cirkel, zoals het theoretisch uitleggen van contrasten, complementaire kleuren en het concept van tertiaire kleuren. Maar wij gebruiken verf en pigment. En daar zit nou net de crux.
Ik herinner me nog hoe frustrerend het was dat ik niet simpelweg de kleur kon krijgen zoals op de kleurencirkel stond. En ik begreep lange tijd niet waarom dat zo was.
Lees verder in Tekenier editie 02, en leer ook werken met een goede kleurencirkel waar je echt wat aan hebt! Bestel de Tekenier 02 hier.
Ga terug